آشنایی با سنگ حدید یا هماتیت و خواص آن

یکی از سنگ های زیبا و پرکاربرد در صنعت زیورآلات سنگ حدید می باشد که نام علمی آن هماتیت است و در دنیای زیورآلات از آن درساخت انواع دستبند ، انگشتر و…استفاده می کنند. سنگ حدید را در انگلیسی به نام Hematite می شناسند و دارای رنگ های متفاوتی می باشد.

از قدیم بر این باور بوده اند که هماتیت یا همان سنگ حدید دارای ویژگی های دارویی و باورنکردنی است از همین رو استفاده از آن را توصیه نموده اند. در مقالات گذشته در ارتباط با سنگ و نگین های پرکابرد در بخش زیورآلات بحث نمودیم در این مقاله نیز سعی داریم تا با آشنایی با سنگ حدید یا هماتیت و خواص آن فرمول شیمیایی و فواید آن را برشماریم و از سوی دیگر خواستگاه و مناطقی که می توان سنگ حدید را در آن یافت کرد برشماریم. از همین رو توصیه می شود این مقاله را با دقت مطالعه فرمایید.

ساختار سنگ حدید

سنگ حدید در علم شیمی به اکسید آهن نیز معرف است و دارای فرمول fe₂o₃ می باشد.سنگ حدید دارای کریستالهایی همانند کوراندوم و ایلمنیت به صورت بلوری می باشند. هماتیت و ایلمنیت به صورت کاملا جامد هستند که بر اثر سرد شدن در دمای 950 درجه حاصل شده اند. هماتیت یا سنگ حدید دارای رنگ های متنوعی می باشد و شامل رنگ های سیاه، نقره ای، نقره ای مایل به سبز و قهوه ای و قرمز را شامل می شود.

این سنگ معدنی از سنگ آهن استخراج می شود و دارای انواع مختلفی نیز می باشند که اسم های متفاوتی نیز بر روی آنها گذاشته شده است ولی مشخصه اصلی همه آنها داشتن یک خط زنگ زده قرمز می باشد. ماگمایت اکسید ماده معدنی هماتیت و مگنیت می باشد. ذخایز بزرگ هماتیت را می توان در مکان هایی که سنگ آهن بزرگ تشکیل شده است یافت کرد. معمولا هماتیت یا سنگ حدید خاکستری در مکانهایی یافت می شود که هنوز چشمه و آب در آنجا جریان دارد نظیر آبشار های یولوستون که در شمال آمریکا واقع است. سنگ حدید معولا در پایین رودخانه ها ایجاد می شود و به صورت لایه هایی از آب خارج و جمع آوری می شوند.

همچنین هماتیت را می توان حاصل فعالیت های آتشفشانی نیز دانست و در مکان هایی که آتشفشان وجود داشته است می توان اثراتی از هماتیت یافت کرد. کریستال های هماتیت می تواند به عنوان یک ماده ثانویه توسط فرآیند هوازدگی نیز رخ دهد و همراه با دیگر مواد نظیر اکسید آهن و یا اکسید هیدروکسید مسول رنگ قرمز خاک های گرمسیری محسوب شود.

معرفی سنگ هماتیت

نام انگلیسی سنگ حدید یعنی هماتیت از کلمه یونانی مشتق شده است که به معنی خون می باشد.خاک رس دارای مقادیر مختلفی از هماتیت می باشد که بین 20 تا 70 درصد متغیر است و خاک رس قرمز دارای هماتیت غیر هیدراته و خاک رس زرد حاوی هماتیت هیدراته می باشد.

دانشمندان اثرات ونشانه های هماتیت را بر روی سیاره مریخ نیز یافت کرده اند. این شناسایی در سال 2001 و با استفاده از فضاپیمای اودیسه و توسط سازمان جهانی ناسا کشف شده است. این ماده معدنی را در دو نقطه از این سیاره یافت کرده اند از آنجایی که هماتیت زمینی به طور معمول در محیط های آبی و یا تغییرات آبی یافت می شود این یافته دانشمندان را در مورد وجود حیات و آب در سیاره مریخ به فکر فروبرد و می توان یک سیگنال مثبت برای وجود آب در آن سیاره تلقی گردد.

محبوبیت هماتیت در دوران ویکتوریا در انگلستان افزایش یافت و دلیل آن نیز استفاده از هماتیت برای ساخت جواهرات بوده است. از هماتیت یا اکسید آهن رسی نیز ارامنه در خیاطی استفاده می کرده اند. همچنین امروزه از هماتیت در صنعت حکاکی استفاده می شود . هماتین یک ماده مصنوعی است که به صورت هماتیت مغناطیسی به فروش می رسد و در هنگام خرید باید بدان توجه نمود.

انواع سنگ هماتیت

انواع سنگ حدید و گونه های معروف آن:

سنگ حدید یا هماتیت دارای گونه های مختلفی است که با توجه به شرایط زمین شناسی تشکیل، ترکیب شیمیایی و ظاهر فیزیکی شان با هم تفاوت دارند. یکی از رایج ترین انواع حدید، هماتیت نقره ای (Specularite) است که سطحی براق و درخشان مانند آینه دارد و اغلب به شکل پولکی یا کریستال های براق دیده می شود. گونه دیگر، هماتیت خاکی (Red Hematite) است که بافتی پودری و رنگی متمایل به قرمز دارد و بیشتر در رنگ آمیزی طبیعی خاک ها یا رنگدانه های هنری استفاده می شود. همچنین نوع هماتیت سیاه (Black Hematite) با درخشش فلزی خاص خود برای ساخت زیورآلات به ویژه دستبندها و گردنبندهای انرژی درمانی بسیار پرطرفدار است.

از دیگر گونه های معروف حدید می توان به هماتیت مغناطیسی (Magnetic Hematite) اشاره کرد که برخلاف شکل طبیعی هماتیت، خاصیت مغناطیسی دارد. البته باید توجه داشت که بیشتر سنگ های “حدید مغناطیسی” موجود در بازار، مصنوعی هستند و از ترکیب هماتیت و سایر فلزات ساخته می شوند. هماتیت رُزی (Iron Rose) نیز نوعی شکل گیری نادر از کریستال های حدید به شکل گلبرگ های رز است که در طبیعت کمیاب بوده و ارزش مجموعه ای بالایی دارد. هر یک از این گونه ها ویژگی های منحصر به فرد خود را دارند و کاربردهای خاصی در جواهرسازی، دکوراسیون و حتی درمان های انرژی محور پیدا کرده اند.

خواص سنگ حدید

از قدیم بر این باور بوده اند که استفاده از زیورآلات سنگ حدید یا همان هماتیت می تواند به ایجاد تعادل و آرامش در انسان کمک کند از همین رو درباریان و مقامات از این سنگ در زندگی روزمره و برای تزئینات استفاده می کرده اند.

 کریستال های هماتیت توانایی جذب احساسات بد و ناآرامی ها را دارند و کمک می کنند شما زندگی شاد و بهتری داشته باشد. همچنین در انگلستان این اعتقاد وجود دارد که سنگ حدید اعتماد به نفس را افزایش می دهد و باعث افزایش قدرت می شود.با توجه به افسانه ها سنگ حدید به عنوان یک طلسم قدتمند بر جنگجویان انگلستانی استفاده می شده است و بر این باور بوده اند که این سنگ خون سرباز زخمی شما را حفظ می کند و از تخلیه خون بدن جلوگیری می کند.

هماتیت را به عنوان مهم ترین فرآورده سنگ آهن می دانند  و در هزارن نقطه از جهان وجود داشته است اما باید توجه داشت که تولید این سنگ را ده ها شرکت بزرگ هدایت می کنند که دارای تجهیزات قابل توجهی هستند. بیشتر سنگ معدن امروزه در چین، استرالیا، برزیل، هند، روسیه، اوکراین؛ آفریقای جنوبی، کانادا، ونزوئلا و ایالت متحده تولید می شود.

مضرات سنگ حدید

با وجود فواید گسترده ای که سنگ حدید (هماتیت) در زمینه های انرژی درمانی و زیورآلات دارد، استفاده طولانی مدت یا نادرست از این سنگ می تواند مضراتی نیز به همراه داشته باشد. از نظر برخی منابع طب سنتی و انرژی درمانی، سنگ حدید به دلیل انرژی بسیار بالایی که دارد، ممکن است در برخی افراد باعث بروز احساس بی قراری، تحریک پذیری عصبی یا حتی سردرد شود، به ویژه اگر به مدت طولانی در تماس مستقیم با پوست باشد. همچنین توصیه می شود افرادی که از فشار خون بالا رنج می برند، در استفاده مداوم از حدید احتیاط کنند، چرا که اعتقاد بر این است که این سنگ ممکن است باعث افزایش بیشتر فشار خون شود.

از نظر فیزیکی نیز، سنگ حدید به دلیل ترکیب بالای آهن، در صورت اکسید شدن یا تخریب سطحی، می تواند تولید ذرات ریز کند که اگر به طور مداوم با پوست تماس داشته باشند یا در فضا پخش شوند، ممکن است در افراد حساس موجب بروز آلرژی های پوستی یا تحریک تنفسی گردد. همچنین، وجود ناخالصی های معدنی همراه با حدید در برخی نمونه های طبیعی ممکن است باعث ورود عناصر مضر به بدن شود. بنابراین، توصیه می شود سنگ حدید از منابع معتبر تهیه شود و برای استفاده طولانی مدت با پزشک یا متخصص انرژی درمانی مشورت شود.

کاربردهای سنگ حدید (هماتیت)

هماتیت یکی از مهمترین مواد معدنی برای تولید رنگدانه نیز می باشد و به طور گسترده از آن در جای جای جهان استفاده می شود. در طول رنسانس زمانی که بسیاری شروع به کشیدن نقاشی برای روغن و بوم کردند هماتیت به عنوان مهمترین رنگدانه محسوب می شد.

رنگ هماتیت مات و ماندگار است و می توان با ترکیب کردن آن با رنگ سفید رنگ صورتی را نیز حاصل کرد. هماتیت برای اهداف دیگری نیز به کار می رود که شامل متوقف کردن اشعه ایکس می باشد به همین جهت برای محافظت از تابش این اشعه از هماتیت در تجهیزات پزشکی نیز استفاده می شود.

خلاصه

هر سنگ معدن که در اطرف خود مشاهده می کنیم دارای خواص  و مواد ویژه ای است که کاربردی خاص دارد. بهره برداری از سنگ در بسیاری از زمینه ها اتفاق می افتد که از آن جمله زیورآلات و جواهرات نیز سهم قابل توجهی را دارا می باشد و زیورآلات لوکس گلامور در همین راستا اقدام به عرضه انواع سنگ های اصلی در قالب زیورآلات سنگی کرده است که می توانید با اطمینان از اصل بودن آنها خریداری نموده و مورد استفاده قرار دهید. همچنین در این مقاله سعی شد تا با آشنایی با سنگ حدید یا هماتیت و خواص آن اطلاعات جامع و کاملی را نسبت به سنگ حدید به دست آورید این سنگ در زیورآلات لوکس گلامور موجود است و در بخش دستبند ست نیز می توانید از زیورآلات سنگ حدید دیدن فرمایید.